Je kunt pas voor iemand anders zorgen als je eerst voor jezelf zorgt. Ik zeg dit regelmatig tegen mijn mindfulnesscursisten, en met dezelfde regelmaat zijn er deelnemers die moeite hebben met mijn uitspraak. ‘Egoistisch’, vond laatst nog een 64-jarige cursist.
Vrouw. Want het zijn vooral de vrouwen tegen wie ik het zeg, en ook de vrouwen die er het meeste aanstoot aan nemen. ‘Met mij gaat het goed, ik hoef mezelf niet in de watten te leggen, anderen hebben het veel moeilijker dan ik.’
Maar daar gaat het niet om.
Even concreet: als je weet dat je je laptop de hele avond gaat gebruiken, zorg je dat de batterij volledig opgeladen is, en dat je oplader en stroom bij de hand hebt voor de laatste paar uur. Anders wordt je schermpje vroeg of laat zwart en kun je het verder vergeten met je avondwerk. Computers gaan niet over hun batterijduur heen. Op is op.
Maar heel veel vrouwen doen dat wel, en weten dat nog aardig lang vol te houden ook. Dat hoort, want je moet wat voor een ander over hebben. Jezelf wegcijferen, dan ben je pas goed bezig.
Ik weet dat, want ik hoor de echo’s van mijn eigen opvoeding en familiecultuur. Opstaan voor je tante, het kleinste stukje op de schaal nemen, wachten tot iedereen aan de beurt is geweest, niet zeuren als je pijn hebt, gewoon naar school als je geen koorts hebt, nee toe maar, doe jij maar, met mij gaat het wel joh, echt ik red me, geen zorgen!
Het misverstand is dat zelfzorg ten koste zou gaan van de ander. Onzin natuurlijk. Put jezelf uit, en de ander heeft op een gegeven moment niks meer aan je. He-le-maal niks.
Maar ik weet het wel: als je zo druk bent met de zorg voor een ander, heb je domweg geen tijd om jezelf te pamperen. Schei uit zeg, een dagje sauna, een zondag op de bank met een boek – wanneer zou je dat moeten doen? Sowieso schrappen we alles wat leuk is als we denken in tijdnood te zijn. Die overtuigingen (geen tijd, geen tijd, ik moet, ik moet, ik kan niet, ik kan niet) komen uit onze verkrampte geest in overlevingsmodus, en een knappe jongen die ze ons uit het hoofd praat.
Ben je er zo één? Dan jaagt niemand je zo maar een dagje op de bank. Maar een ding kun je wel doen: een minuutje op de bank. Eentje maar. Het mag ook de bank van iemand anders zijn, of de wc. Je ogen sluiten, je aandacht naar je adem. Drie keer heel rustig in- en uitademen. Jezelf inwendig de vraag stellen: hoe is het nu? Geen antwoord geven, maar voelen: hoe voelt je lijf, hoe is je emotionele temperatuur, hoe zijn je gedachten? Geef jezelf geregeld zo’n minuutje, en luister eens naar de wijsheid van je lichaam. Wat is er nodig? Misschien mondt het nog eens uit in een dagje.
p.s. ik heb een simpele, korte meditatie voor je, ‘Ademruimte’, die je helpt een mindful momentje in te lassen. Je krijgt hem gratis als je je inschrijft voor mijn ezine.
